U kunt tijdens uw werkzaamheden of rondom uw werk te maken krijgen met misstanden van een maatschappelijk belang. Zo kunt u bijvoorbeeld te maken hebben met corruptie, (stelselmatig) niet opvolgen van compliance-regels, fraude, structurele intimidatie of discriminatie of gevaar voor personen of zaken, enz. U heeft dan een “vermoeden van een misstand” en dit vermoeden kunt u – of moet u – melden. Als klokkenluider doet u er verstandig aan om u goed juridisch te laten bijstaan.

U kunt gewild of ongewild kennis krijgen van een misstand. Wellicht voelt u zich gedwongen om mee te werken aan zaken waarbij u gerede twijfel over de integriteit heeft. U hoeft natuurlijk niet altijd zeker te weten of er sprake is van een misstand maar u heeft wel een vermoeden. Het is dan niet altijd even eenvoudig om uw vermoedens aan te kaarten. Zeker niet wanneer uw collega’s, uw leidinggevenden en misschien ook wel de top van de organisatie betrokken is. Aanspreken is dan meestal niet de juiste oplossing.

Bescherming van een melder van een vermoeden van een misstand noodzakelijk

Veiligstellen van uw rechtspositie is belangrijk

Misstanden en integriteitsschendingen tasten het vertrouwen in de overheid of grote ondernemingen aan. Daarom is elke overheidsorganisatie en zijn ook veel grote ondernemingen verplicht een procedure voor het melden van een vermoeden van een misstand (klokkenluiderregeling) en een vertrouwenspersoon te hebben. In de media zullen zij ook uitdragen dat zij misstanden en integ

riteitsschendingen binnen hun organisatie niet dulden.  Het lijkt er vaak ook op, dat wordt gestimuleerd om meldingen van vermoedens van misstanden en integriteitsschendingen te doen. Of dit nu oprecht is of niet, in de praktijk blijkt dat veelal anders. Organisaties zitten nu eenmaal niet te wachten op (meldingen van vermoedens van) misstanden en integriteitsschendingen. Het komt maar al te vaak voor dat de boodschapper gestraft wordt. Zeker niet wanneer er sprake is van verstrekkende vermoedens.

Dat het melden van een vermoeden van misstanden verstrekkende gevolgen voor de melder kan hebben, is ook onderkend. Klokkenluidersregelingen bevatten bepalingen die de melder moeten beschermen.

Vertrouwenspersoon bij een melding van een vermoeden van een misstand

Laat u adviseren

In veel gevallen speelt de vertrouwenspersoon binnen een Klokkenluidersregeling een belangrijke rol. Zeker waar het de anonimiteit van de melder betreft. Een vertrouwenspersoon heeft een relatie met de organisatie en zal daar aan moeten rapporteren. En daar speelt de professionaliteit van de vertrouwenspersoon een doorslaggevende rol. Hoezeer deze rapportages ook geanonimiseerd zijn: niet uitgesloten is dat personen en/of omstandigheden aan de hand van een rapportage kunnen worden geïdentificeerd!

Maar ook functioneren vertrouwenspersonen vaak als eerste afvang bij meldingen van vermoedens van misstanden. Zij filteren en adviseren over het al dan niet melden van een misstand. Dat advies hangt in sterke mate af van de kennis die bij de vertrouwenspersoon aanwezig is over het onderwerp van uw melding. Niet elke vertrouwenspersoon heeft bijvoorbeeld kennis van inkoopprocessen of is technisch even goed onderlegd. U bent dat zelf immers vaak wel en het komt nog al eens voor, dat de vertrouwenspersoon moet worden overtuigd van het bestaan van een vermoeden van een misstand.

Meldingen van vermoedens van misstanden kunnen volgens de meeste regelingen bij de direct leidinggevende of een vertrouwenspersoon worden gedaan. Als daartoe aanleiding bestaat, rechtstreeks bij een Commissie of bij het bestuur (particuliere ondernemingen). Bij de plaats waar u uw melding doet, dient goed te worden stilgestaan. Wij kunnen u daar over adviseren. Uit dat advies kan (ook) komen dat u bij een vertrouwenspersoon aan het juiste adres bent.

Aan de hand van (de aard van) uw melding zal dus een keuze moeten worden gemaakt op welke wijze en waar u uw melding doet. U heeft daarin niet altijd een keuze, maar een goede voorbereiding voorkomt mogelijke problemen.

Goede onderbouwing is noodzakelijk

Kom beslagen ten ijs

Wanneer u besluit om een misstand of integriteitsschending te melden op grond van een Klokkenluiderregeling, komt er in de meeste gevallen heel wat op u af. Toch is onze ervaring, dat wanneer u uw melding goed is voorbereid, uw melding ook serieus wordt behandeld.

Bij die voorbereiding hoort een goede dossieropbouw. U doet de melding immers niet zomaar. U bent overtuigd van uw vermoeden en belangrijker nog: u doet uw melding te goeder trouw. U zult dat vermoeden ook ergens op moeten kunnen baseren en daar dient het dossier voor.

Voor ons is uw dossier van belang, omdat wij u aan de hand daarvan kunnen adviseren. Waar nodig begeleiden wij u met het versterken van het dossier. Aan de hand van uw dossier zullen wij met u doorspreken welke weg u volgens ons het beste kunt bewandelen en zullen u daarbij begeleiden.

Bij onze begeleiding zijn twee zaken van doorslaggevend belang: uw goede trouw en de onderbouwing (het dossier). Ontbreekt één van deze twee, dan kunnen wij u niet bijstaan bij het doen van een melding van een vermoeden van een misstand of integriteitsschending.

Wanneer bent u klokkenluider?
Om in aanmerking te komen voor de bescherming die de klokkenluidersregelingen bieden, is het van belang dat u en de misstand die u meldt aan bepaalde criteria voldoet.

Lees meer >