Chroom-6-rapport: ‘Dit wisten we al en situatie is nog steeds niet beter’

Eenvandaag | Uit het nieuwe RIVM-rapport over blootstelling aan giftige chroom-6-verf staat dat medewerkers bij alle defensieonderdelen gevaar liepen. “Keer op keer blijkt dat Defensie slecht omgaat met de gezondheid van medewerkers”, zegt jurist Ferre van de Nadort.

Uit het nieuwste rapport van het RIVM blijkt dat niet alleen (oud-)defensiemedewerkers op de zogenoemde POMS-locaties (prepositioned organizational materiel storage) zijn blootgesteld aan chroom-6-verf. Blootstelling aan de giftige stof was op alle defensielocaties mogelijk. Daarom komen ook (oud-)medewerkers van deze locaties in aanmerking voor een schadevergoeding als zij ziek geworden zijn door de chroom-6. In het rapport staat dat zij niet voldoende beschermd waren.

 

Uitkeringsregeling uitgebreid

Demissionair staatssecretaris van Defensie Barbara Visser biedt haar excuses aan alle (oud-)medewerkers en hun nabestaanden. Ook wordt de uitkeringsregeling uitgebreid naar medewerkers op alle defensielocaties.

Visser zegt dat ze daarmee ‘het leed niet kan wegnemen’, maar dat het de bedoeling is dat de regeling laagdrempelig wordt. Ook moeten slachtoffers binnen 8 weken antwoord krijgen als ze een aanvraag indienen. Voor (oud-)medewerkers die op een van de vijf POMS-locaties werkten, komt een hogere vergoeding beschikbaar. Daarbovenop kunnen mensen nog individuele claims indienen.

Gebruik van chroom-6

Defensie gebruikt chroom-6 al sinds 1984 in verf voor tanks en ander materieel. Verf gaat dan langer mee en beschermt beter tegen roest. Al sinds 1973 weet Defensie dat verf met chroom-6 giftig is voor mensen die ermee werken. Deeltjes komen bijvoorbeeld vrij als ze de verf spuiten of schuren.

Chroom-6 kan allerlei ziektes veroorzaken als het in contact komt met de huid of wordt ingeademd. Bij langdurige blootstelling kan het verschillende soorten kanker veroorzaken of leiden tot eczeem, astma of COPD. Uit eerder onderzoek van het RIVM in 2018 bleek dat Defensie verzweeg dat chroom-6 ziekmakend was en niet voor goede beschermingsmaatregelen zorgde.

 

Niet onder de indruk

Jurist Ferre van de Nadort maakt zich sterk voor defensiemedewerkers die zijn blootgesteld aan giftige stoffen en vroeg in 2018 interne documenten van Defensie op via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Hij is niet onder de indruk van het nieuwe RIVM-rapport: “Er staat niks nieuws in, we wisten allang dat Defensie slecht omgaat met de gezondheid van haar personeel.”

“Dit verhaal sleept zich al 20 jaar voort en het is gewoon een continuing story. We weten al sinds 2000 dat die schilderswerkplaatsen niet goed waren”, zegt Van de Nadort. Hij noemt het rapport dat ook ‘niet bevredigend’. “Hoe kun je als overheid uitleggen dat je achter de feiten aanloopt? Het is keer op keer bewezen dat Defensie niet haar voorbeeldfunctie neemt om te laten zien hoe mensen veilig kunnen werken met gevaarlijke stoffen.”

 

Bewijslast bij slachtoffer leggen

Van de Nadort hoopt dat er met dit rapport een einde komt aan de lijdensweg van de slachtoffers. “Deze mensen zijn soms al 20 of 30 jaar ziek en ze wachten nog altijd op een reactie van Defensie.”

De jurist is niet te spreken over de manier waarop Defensie nu omgaat met de uitkeringsregeling. “Wat ze nu doen, is in feite de bewijslast bij het slachtoffer leggen. Mensen die denken dat ze zijn blootgesteld aan chroom-6 moeten dat zelf aantonen en ook bewijzen dat ze daardoor ziek zijn geworden.” Dat is volgens Van de Nadort alleen heel ingewikkeld doordat de registratie van Defensie niet op orde is.

 

‘Situatie nog steeds bedroevend’

“Het is bedroevend dat de situatie anno 2021 ook niet beter is”, zegt Van de Nadort. “De spuitcabines voor de schilders waren slecht en zijn dat nog steeds. Defensie legt te veel nadruk op de inzetbaarheid. De gezondheid van mensen lijkt er gewoon niet toe te doen.”

“De luchtmacht heeft in 2019 spuitcabines gesloten omdat ze niet voldeden aan de eisen, maar er zijn er toen twee opengehouden omdat anders de inzetbaarheid in het gedrang komt. En dat terwijl er al sinds 1986 brieven zijn waarin de arbeidsinspectie zegt dat de cabines niet op orde zijn”, legt Van de Nadort uit.

BNNVARA | Thuisfront

 

BNNVARA |Wij hebben input geleverd voor de nieuwe BNNVARA-dramaserie ‘Thuisfront’ van regisseur Tim Oliehoek gaat op zondag 9 mei van start. In de vierdelige miniserie, die geïnspireerd is door ware gebeurtenissen, volgen we een groep militairen na hun terugkeer van een internationale missie in Uruzgan, Afghanistan. Ze worstelen allemaal met de gevolgen van een heftige gebeurtenis die daar heeft plaatsgevonden. Hoe gaan zij hiermee om? Welke gevolgen heeft dit voor het thuisfront?

Thuisfront is vanaf 9 mei vier weken lang iedere zondag te zien om 20.20 uur bij BNNVARA op NPO 3.

Een tragische gebeurtenis brengt een groep veteranen voor het eerst sinds hun missie in Uruzgan weer samen, maar de bijeenkomst legt oude wonden bloot. Ze worden nog altijd achtervolgd door een voorval tijdens hun missie. Terwijl de oorlog nog in hun hoofd woedt, strijden ze voor erkenning aan het thuisfront. Enkelen van hen zijn bereid een ultieme daad te stellen. Anderen proberen escalatie te voorkomen.

 

Trailer

Bekijk hieronder de trailer van Thuisfront:

Cast, regie & scenario

De cast bestaat uit Bram Suijker (Zuidas, Vliegende Hollanders), Lykele Muus (Dertigers, Missie Aarde), Genelva Krind (Hoe duur was de suiker, Keizersvrouwen), Casper Nusselder (Harkum, Flikken Maastricht), Jouman Fattal (Zuidas, Anne+), Minne Koole (Niemand in de stad, Judas), Tobias Nierop (Smeris, Lijn 32), Mamoun Elyounoussi (Het Paard van Sinterklaas, Mocro Maffia), Melody Klaver (Diep, Schemer), Kiefer Zwart (Flikken Maastricht, Harkum), Juliette van Ardenne (Smeris, Stanley H.), Henk Poort (Süskind, Vechtershart), Carine Crutzen (Majesteit, De Zaak Menten), Frans van Deursen (La Famiglia, Voetbalvrouwen), Ariane Schluter (Lucia de B., Niemand in de stad), Eline van Gils (Anne+, Toen wij de tijd hadden) en Nico de Vries (Grenslanders, Alles is familie).

De regie is in handen van Tim Oliehoek, die eerder o.a. ‘De Zaak Menten’, ‘Het geheime dagboek van Hendrik Groen’, ‘Stanley H.’ en ‘Vet Hard’ regisseerde.

De scenario’s zijn geschreven door Paul Jan Nelissen (bekend van o.a. ‘Van God Los’, ‘Oorlogswinter’, ‘Riphagen’ en ‘De bende van Oss’), samen met Peter De Graef, Jeroen Horrevorts en Elisabeth Lodeizen.

Producent is Robert Kievit (Overspel, Hollands Hoop, KLEM).

Thuisfront is een BNNVARA-productie. De serie kwam tot stand met steun van het NPO-fonds.

Alma (50) werd in tbs-kliniek overgoten met bakvet: ’Ruik de geur van verbrand vlees nog’

Telegraaf – Alma Tieks (50) uit Hoogeveen heeft het posttraumatische stress syndroom (PTSS). Ze werd uitgescholden, bedreigd en overgoten met kokend heet bakvet in de toenmalige tbs-kliniek Veldzicht in Balkbrug. ,,Justitie erkent niet dat de PTSS komt door het werken in de kliniek.” Er komt een nieuwe rechtszaak over.

Het ministerie van Veiligheid en Justitie erkent de oorsprong van hun ex-medewerker stoornis tot op heden niet. Binnenkort zal een rechtszaak dienen, vertelt jurist Ferre van de Nadort uit Beilen. Hij staat Tieks en anderen bij in hun strijd voor erkenning. ,,Als je als ministerie niet erkent dat je door het werk in een tbs-kliniek geen PTSS kan krijgen, dan erken je überhaupt het probleem niet. En dan neem je ook geen goede maatregelen voor je werknemers”, vindt Van de Nadort.

Volgens de jurist zijn de zaken zoals die van Alma Tieks schrijnend. ,,Een van hen heeft zo veel narigheid meegemaakt als werknemer in de tbs-kliniek en vindt dat het leven niet meer genoeg biedt. Dat is zo verdrietig om te horen.”

Lees het hele artikel: https://www.telegraaf.nl/nieuws/118850735/alma-50-werd-in-tbs-kliniek-overgoten-met-bakvet-ruik-de-geur-van-verbrand-vlees-nog

Defensie wist het, de Kamer niet: onderzoek naar burnpits lag jarenlang op de plank

Eenvandaag |Onderzoeksorganisatie TNO kreeg in 2012 de opdracht van het Ministerie van Defensie om de gevaren van burnpits te onderzoeken. De resultaten van dat onderzoek zijn alleen nooit openbaar gemaakt.

Het rapport van TNO dateert van maart 2013, maar is tot nu toe niet actief naar buiten gebracht door het Ministerie van Defensie. Volgens toxicoloog Martin van den Berg, die op verzoek van EenVandaag het rapport bekeek, is de uitkomst duidelijk: “Er is een verhoogd risico voor mensen die in aanraking zijn gekomen met burnpits op een missie.”

Burnpits

Tijdens missies wordt al het afval verbrand in kuilen, omdat het te gevaarlijk is om het daar achter te laten. Het onderzoeksinstituut heeft een burnpit gesimuleerd en daar onder andere plastic afval, verfblikken en isolatiemateriaal in verbrand.

“Je ziet bij de verbranding stoffen ontstaan die slecht zijn voor je gezondheid, zoals PAX en chloor in hoge concentraties. TNO heeft ook onderzoek gedaan met longcellen en dan zie je ook dat daar schade ontstaat. Je kan dus concluderen dat deze stoffen ervoor zorgen dat de kans groot is dat je problemen krijgt met je longen”, zegt Van den Berg.

Gezondheidsklachten

Ferre van de Nadort is jurist en staat honderden militairen bij die klachten hebben nadat ze in aanraking kwamen met die zogenaamde burnpits. Veel van zijn clienten hebben longziektes, maar ook andere gezondheidsklachten zoals hartproblemen. Hij deed eerder een WOB-verzoek bij Defensie waarbij hij alle documenten over burnpits opvroeg, maar daar zat dit onderzoek niet bij.

“Het verbaast me dat dit onderzoek nu nog boven water komt. Zaken weglaten of niet volledige rapporten verstrekken, dat vind ik toch een vorm van achterhouden. En ik denk dat je daar niet goed aan doet.”

Onderzoek

Tweede Kamerlid Isabelle Diks van GroenLinks had dit rapport graag ontvangen, ook omdat er voortdurend over de gezondheid van militairen is gesproken. “Wat mij eigenlijk verbaast in deze zaak is dat de minister bij het eerste gesprek in de Tweede Kamer over de burnpits heeft aangegeven dat ze onderzoek gaat doen. Een beetje met de bijklank alsof zij niet wist dat het onderzoek van TNO dus al zeven jaar op de plank ligt.”

LEES OOK

Diks gaat de minister om opheldering vragen. “Waar ik Defensie op aanspreek, is dat op het moment dat informatie vrijkomt, dat beter inzicht geeft in welke positie wij onze militairen brengen, dan moet die informatie gewoon meteen gedeeld worden en niet jarenlang op de plank blijven liggen. Het gaat om de gezondheid van onze medewerkers.”

Ander doel

Defensie laat weten dat de zorg voor het personeel hoog in het vaandel staat. “Als mensen ziek zijn, is dat altijd erg, ongeacht de vraag waar het door komt. We trekken ons het lot aan van onze mensen of ze nu actief dienen of veteraan zijn.” Volgens Defensie was het doel van het TNO-onderzoek niet om de gevolgen van de burnpits voor de gezondheid van de medewerkers te onderzoeken.

“Het onderzoek is verricht om te bekijken hoe het beste de uitstoot van een burnpit kan worden gemeten. Het TNO-rapport is wel opgenomen in het literatuuroverzicht van het Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid (CEAG) dat in april 2019 is aangeboden aan de Kamer, met name omdat het inzicht geeft in de samenstelling van verbrandingscomponenten bij vuilverbranding.”

Nieuw onderzoek naar gezondheidsklachten militairen door burnpits

Het ministerie van Defensie laat het RIVM onderzoek doen naar mogelijke gezondheidsklachten door burnpits. Een groeiend aantal militairen – uitgezonden naar Afghanistan, Irak en voormalig Joegoslavië – zegt ziek te zijn door de vuilverbrandingen.

Minister Bijleveld wil meer duidelijkheid over de mogelijke relatie tussen gezondheidsklachten van veteranen en de uitstoot van burnpits. “Het gaat om mensen die bij ons gewerkt hebben of nog steeds bij ons werken. Wij zijn verantwoordelijk voor hun gezondheid en moeten dat serieus nemen. Wat we kunnen doen, doen we eraan,” zegt ze.

 

327 meldingen

Tijdens militaire missies werd in het kamp afval met benzine en kerosine verbrand in de open lucht. Het ging onder meer om huishoudelijk afval, medicijnresten en banden. In de rook van die zogenoemde burnpits kunnen giftige stoffen hebben gezeten. Onder uitgezonden militairen ontstond onrust nadat collega’s gezondheidsklachten hadden gemeld die verband zouden houden met burnpits.

Begin februari opende minister Bijleveld een meldpunt. Daar zijn inmiddels 327 meldingen binnengekomen. Een deel van die mensen maakt zich zorgen en een deel denkt daadwerkelijk ziek te zijn geworden van burnpits. Klachten die worden genoemd zijn onder meer oogklachten, astma, COPD, maar ook een herseninfarct of lymfeklierkanker.

 

Dertigers

Jurist Ferre van de Nadort maakt zich al langer sterk voor veteranen die tijdens een militaire missie zijn blootgesteld aan giftige stoffen. Hij startte al eerder een meldpunt burnpits. Daar kwamen al 586 meldingen binnen, waaronder 272 van mensen met ernstige klachten. “Het gaat vooral om longklachten en om hart- en vaatziekten”, vertelt Van de Nadort. “Wat me opvalt zijn de geboortedata, veelal na 1980. We hebben het dus echt over dertigers.”

Van de Nadort is bang dat de uiteindelijke onderzoeksvraag van het RIVM te beperkt wordt. “Als het alleen over de rook van de burnpits gaat, weet ik het antwoord al: we kunnen niet alle klachten toeschrijven aan de burnpits.”

 

Niet eerste onderzoek

Minister Bijleveld zegt dat ze breder wil kijken dan alleen de rook van burnpits. “Bij de analyse willen we ook andere dingen bekijken die de luchtkwaliteit en misschien ook de longfuctie van mensen beïnvloeden.”

Het is niet voor het eerst dat militairen en ex-militairen zich zorgen maken over hun gezondheid en een verband leggen met hun werkzaamheden voor Defensie. Het ministerie liet het RIVM eerder al onderzoek doen naar de kankerverwekkende reinigingsmiddelen PX-10 en de giftige chroom-6-verf.

 

Jurist Ferre van de Nadort is kritisch op het voornemen om onderzoek te laten doen door het RIVM.
1 2 3 8